Jak Edward Gierek z robotnikami dyskutował w styczniu 1971 r. 

Sebastian LIGARSKI, dyrektor Centrum Solidarności „Stocznia" w Szczecinie.

20 grudnia 1970 r. w wyniku zakulisowych rozgrywek doszło do zmiany I sekretarza KC PZPR. Nieobliczalnego, tracącego kontakt z rzeczywistością i wykończonego nerwowo Władysława Gomułkę zastąpił Edward Gierek. Społeczeństwo witało tę zmianę z nadzieją, że wprowadzone zaledwie tydzień temu podwyżki cen zostaną odwołane, tragedia Grudnia solidnie rozliczona, a niepokoje w kraju powoli wygasną i nastąpi tak wyczekiwana przez wszystkich przerwa świąteczna.

Nowy gensek jawił się jako energiczny, solidny gospodarz, który potrafił rozmawiać z robotnikami ich językiem. Przecież wiele lat pracował w kopalniach Belgii i Francji. Był więc jednym z nich. Mijały jednak kolejne dni i choć ton przemówień się zmienił, to w kraju nadal trwało nieustające napięcie, które w każdej chwili groziło wybuchem kolejnego protestu. Jednym z najbardziej zapalnych miejsc na tej mapie był Szczecin.

Służba Bezpieczeństwa już na początku Nowego Roku informowała władze partyjne, że robotnicy ze szczecińskich stoczni coraz śmielej i głośniej domagali się ukarania winnych za zbrodnie sprzed niepełna miesiąca oraz wskazywali, że dojście do władzy Gierka niewiele zmieniło. Co prawda pracownicy stoczni dostali ogromne dodatki do pensji, ale wielu z nich uważało, że była to próba zamknięcia im ust. Co więcej, uznawano, że strajk w grudniu 1970 r. nie został zakończony, a tylko zawieszony i w każdej chwili komitet strajkowy może się reaktywować i dalej prowadzić akcję strajkową. Stanisław Wądołowski wspominał: „Przyszedł nowy rok. Nic się nie zmieniło. Dalszy chaos, bałagan, Gierek nie poprawiał. I przyszedł dzień dziesiątego stycznia, kiedy ze stoczni zaczęły wyjeżdżać samochody z napisem »Strajk trwa«". Władze próbowały natychmiast zgasić tlący się protest. Udało się, ale tylko na chwilę. 22 stycznia 1971 r. stanęła Stocznia im. Warskiego w Szczecinie. Nomen omen w rocznicę wybuchu powstania styczniowego i trzy dni po wielkiej akcji propagandowej I sekretarza, który publicznie zapowiedział odbudowę Zamku Królewskiego.

Iskrą, która na nowo rozpaliła strajk, był zmanipulowany artykuł w „Głosie Szczecińskim" o rzekomym szerokim poparciu robotników z Wydziału Rurowni dla kierownictwa partii. Lokalne władze, gdzie funkcję I sekretarza nadal pełnił skompromitowany Antoni Walaszek po raz kolejny zlekceważyły robotników i znowu przygotowywały się do siłowego rozprawienia się z buntownikami. Stocznia została otoczona ze wszystkich stron, bombardowana ulotkami i przemówieniami przez megafony wzywającymi do zaprzestania protestu. Odcięto prąd, radiowęzeł, na pewien czas również wodę pitną. Marian Juszczuk wspominał: „Baliśmy się czołgów, czekaliśmy, że ktoś przyjdzie z nahajem. W niedzielę chyba zabroniono nam dostarczać